Euro jest środkiem płatniczym, który oficjalnie został przyjęty przez większość państw wchodzących w skład UE. W formie gotówkowej waluta obowiązuje od 1 stycznia 2002 roku, kiedy to została przyjęta przez dwanaście krajów członkowskich UE, a także przez Monako, San Marino i Watykan. Do tej pory jest to największa w dziejach wymiana pieniądza. Z uwagi na to, że zasięg obowiązywania waluty stale się powiększa, obecnie możliwość płatności w euro jest już istnieje w znacznej większości krajów.
Obowiązującym skrótem waluty jest EUR, a przyjętym przez Komisję Europejską znakiem graficznym grecka litera elipson przecięta dwiema równoległymi liniami.
Euro, jako waluta oficjalnie obowiązująca w dwudziestu pięciu państwach naszego kontynentu, jest identyczna pod względem rewersów we wszystkich krajach. Na stronie wspólnej widnieje nominał oraz mapa Starego Kontynentu. Na awersach widnieją natomiast oficjalne lub nieoficjalne symbole narodowe poszczególnych państw.
Przeciwnie do monet, wszystkie banknoty mają identyczny wygląd po obu stronach niezależnie od miejsca wydania. Spośród obowiązujących na świecie banknotów innych walut, euro wyróżniają się tym, że nie ukazują wizerunków wybitnych i historycznych dla danego państwa osób.
Utworzenie unii walutowej było proces długotrwałym. Pierwsze plany wprowadzenia wspólnej waluty sięgają jeszcze lat 60. ubiegłego wieku, konkretny plan został jednak opracowany dopiero w kolejnej dekadzie. W 1979 roku powstał europejski system walutowy, którego jednym z głównych założeń było wprowadzenie wspólnej, bezgotówkowej waluty ECU. 1 stycznia 1999 roku waluta została zastąpiona przez euro, proces odbył się w relacji 1 ECU = 1 EUR.
Nazwę wspólnej, międzynarodowej waluty ustalono w grudniu 1995 roku w Madrycie. Wówczas wprowadzono także system TARGET, który automatycznie przeliczał waluty narodowe na euro.
W formie bezgotówkowej waluta pojawiła się 1 stycznia 1999 roku w jedenastu krajach członkowskich UE. Trzy lata później w formie gotówkowej walutę wprowadzono w krajach wspólnoty z wyjątkiem Wielkiej Brytanii, Szwecji i Danii. 1 lipca 2002 roku z obiegu wycofano waluty narodowe krajów, które znalazły się w strefie euro.
Od tamtej pory rozszerzanie strefy miało miejsce już sześciokrotnie – euro zastąpiło już narodowe waluty Słowenii, Cypru, Malty, Słowacji, Estonii, Łotwy i Litwy.
Mimo że awersy monet różnią się od siebie w zależności od państwa, w którym są wydawane, w każdym kraju strefy euro są one tak samo ważnym środkiem płatniczym. Niezależnie od tego, co przedstawiają poszczególne monety o danym nominale i gdzie są wydawane, ich wartość na terenie całej unii walutowej jest taka sama. Jedno euro wartością odpowiada stu eurocentom.
W obiegu stosuje się: - monety: 1, 2, 5, 10, 20 i 50 eurocentów oraz 1 i 2 euro, - banknoty: 5, 10, 20, 50, 100, 200 i 500 euro.
Odnoszące się do historii poszczególnych krajów awersy stały się symbolem zachowania tożsamości narodowej oraz pozostałością po walutach narodowych. W obecnych czasach, gdy migracja przybiera duże rozmiary, w różnych krajach można spotkać się z monetami zawierającymi różne awersy, co sprawia, że monety mają szczególną wartość dla kolekcjonerów.
Obecnie waluta jest przyjęta w dziewiętnastu krajach UE, państwach, w których wcześniej obowiązywała waluta krajów z nimi sąsiadujących (Watykan, Monako, San Marino i Andora), państwach, które nie utworzyły własnych walut (Kosowo, Czarnogóra) oraz na poszczególnych terytoriach zależnych od Francji. Z uwagi na rozpowszechnienie waluty, transakcji w euro można dokonywać także w wielu innych krajach.
Jako waluta bezgotówkowa, euro zostało wprowadzone w jedenastu krajach członkowskich UE wraz z początkiem 1999 roku. Trzy lata później euro stało się walutą gotówkową w dwunastu państwach UE. Obecnie, po kilkukrotnym rozszerzaniu strefy, uznana jest przez dziewiętnaście państw członkowskich UE: Austrię, Belgię, Cypr, Estonię, Finlandię, Francję, Grecję, Hiszpanię, Holandię, Irlandię, Litwę, Luksemburg, Łotwę, Maltę, Niemcy, Portugalię, Słowację, Słowenię i Włochy.
Ponadto, na mocy umowy z UE, waluta obowiązuje także w mikropaństwach, które swoje waluty przejęły od krajów, z którymi graniczą – dotyczy to Andory, Monako, San Marino i Watykanu. Bez umowy ze wspólnotą walutę przyjęły kraje, które niepodległość uzyskały już po wprowadzeniu strefy euro – Kosowo i Czarnogóra. Waluta obowiązuje również w zależnych od Francji terytoriach na Oceanie Indyjskim i Atlantyckim oraz w brytyjskich bazach wojskowych na Cyprze. Docelowym założeniem UE jest, by wspólna waluta została wprowadzona do wszystkich krajów członkowskich.
W wyniku uzyskania w 1993 roku klauzuli „opt-out” do Traktatu z Maastricht, do strefy euro nie przystąpiły Dania oraz Wielka Brytania. W sprawie przystąpienia do strefy w Danii odbyło się również referendum w 2000 roku, jego wynik był jednak negatywny.
Wprowadzenie wspólnej waluty niesie ze sobą wiele korzyści na wielu obszarach – prywatnym, przedsiębiorczym czy gospodarczym. Dla obywateli krajów członkowskich UE, jednym z najistotniejszych aspektów jest możliwość dokonywania transakcji w wielu krajach bez konieczności wymiany waluty, co jest szczególnie ważne w dobie migracji na międzynarodową skalę.
Strefa euro wpływa również na zacieśnienie współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, pozwala zintegrować rynki finansowe i gwarantuje większe możliwości przedsiębiorcom. Stabilność gospodarcza państw strefy euro to ich lepsza kondycja i pewniejsza przyszłość. Dzięki temu przedsiębiorcy mają mniejsze obawy przed inwestowaniem, to z kolei wiąże się z dodatkowymi miejscami pracy dla obywateli.
Wspólna waluta pozytywnie wpływa również na politykę handlową i współpracę polityczną pomiędzy państwami członkowskimi. Strefa euro sprawia także, że wspólnota w mniejszym stopniu odczuwa skutki gwałtownych, zewnętrznych zmian gospodarczych.
Pozytywy wspólnej waluty można odczuć także poza granicami Eurolandu. Dzięki rozpowszechnieniu waluty, jej pozycja jest bardzo silna – dzięki temu można dokonywać w niej transakcji w wielu krajach spoza strefy.